Działo się to jakiś czas temu, zanim jeszcze na dobre zaczęła funkcjonować baza danych o pojazdach prowadzona przez UFG. Zgłosił się do mnie klient prosząc o poradę. Jego ojciec przez kilka lat użytkował motocykl marki WSK. Co roku opłacał składkę OC kom. na podstawie dokumentu, który otrzymywał pocztą od pewnej szacownej firmy ubezpieczeniowej. Trwało to wiele lat, aż wreszcie pojazd ów coraz częściej stawał się niesprawny. Kolejne naprawy stawały się coraz droższe i bardziej kłopotliwe, wreszcie całkowicie odmówił posłuszeństwa i spokojnie sobie rdzewiał gdzieś pod ścianą szopy na wsi. Nie pamiętam dokładnie od kiedy i z jakiego powodu starszy pan przestał płacić składkę ubezpieczeniową, w każdym bądź razie składka ta długo nie była uiszczana, a motocykl ostatecznie, w częściach, wylądował na kupie złomu, gdzieś za stodołą.
Prawdopodobnie ów pan i jego rodzina całkowicie by zapomnieli o jego marnym istnieniu, ale pewien znajomy przypomniał sobie o tym motocyklu, bowiem zdecydował się na rekonstrukcję podobnego i szukał części zapasowych. Zapytał się o nie owego starszego pana, ten zaś jako człowiek życzliwy wszystkim, zareagował typowo; „a weź pan sobie co chcesz z tej kupy złomu”. Znajomy wziął i owszem jakieś części, ale przy okazji także tablice rejestracyjne i ramę. Upłynął jakiś czas, a tu pewnego dnia do gospodarstwa zawitał policjant z pobliskiego posterunku z wezwaniem na przesłuchanie. Okazało się że motocykl o takich samych nr rejestracyjnych stał się narzędziem popełnienia przestępstwa. Na domiar złego dość szybko pan ów otrzymał wezwanie od ubezpieczyciela do zapłaty zaległych składek z odsetkami. Ostateczne wyjaśnienie i załatwienie sprawy trwało długo i kosztowało „odpowiednio” owego pana.
Jest takie stare powiedzenie, że sprawy odwlekane w czasie, nie do końca załatwione, prędzej czy później powracają jak bumerang i uderzają ze zdwojoną siłą.
Jakiś czas temu w środowiskowej dyskusji nt. karania właścicieli pojazdów za niedopełnienie obowiązku ubezpieczenia w zakresie OC kom. wspomniałem o tym przypadku. Rozgorzał spór nt.: Czy UFG wymierza karę zgodnie z art. 88 Ustawy o obowiązkowych ubezpieczeniach…. tylko za okres od końca ważności ostatniej opłaconej umowy ubezpieczeniowej, ale tylko za okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, czy aż do momentu ujawnienia takiej sprawy.
Innymi słowy, czy jeśli przerwa w ubezpieczeniu trwała np. 27 miesięcy, to kara, plus ew. odsetki powinna być wymierzona tylko za pierwsze 12 miesięcy, czy za owe 27 miesięcy?
Interpretowanie zapisów wspomnianej ustawy i decyzji UFG nie do mnie należy ale zacytuję tu oryginalne zapisy ustawowe.
Art.23,ust.1a: „Posiadacz pojazdu, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt. 10 lit. a, zarejestrowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem pojazdu, w odniesieniu do którego państwem członkowskim Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka jest państwo Unii Europejskiej, w którym pojazd ma być zarejestrowany, obowiązany jest posiadać ochronę ubezpieczeniową przez cały okres, w którym pojazd jest zarejestrowany, z wyjątkiem zarejestrowanych pojazdów historycznych. …”
Art. 28, ust. 1:
„Jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2…
Art. 28, ust.2. Zawarcie następnej umowy nie następuje, pomimo braku powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli:
1) nie została opłacona w całości określona w umowie składka za mijający okres 12 miesięcy…”.
Art. 33: „Umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych ulega rozwiązaniu:
1) z upływem okresu, na który została zawarta;
2) z chwilą wyrejestrowania pojazdu mechanicznego;
3) z dniem odstąpienia od umowy w przypadku określonym w art. 29 ust. 3;
4) w przypadkach określonych w art. 31 ust. 1 i 4;
5) z chwilą udokumentowania trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu mechanicznego w okolicznościach niepowodujących zmiany posiadacza, z uwzględnieniem art. 79 ust. 1 pkt. 5 ustawy – Prawo o ruchu drogowym;
Art. 88, ust.1: „Osoba, która nie spełniła obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia określonymi w ustawie, jest obowiązana wnieść opłatę.”
Art. 88, ust. 3:
„W przypadku posiadaczy pojazdów mechanicznych, którzy nie spełnili obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia, wysokość opłaty jest uzależniona od okresu pozostawania tego posiadacza bez ochrony ubezpieczeniowej w każdym roku kalendarzowym…”
Art. 92:
„1. Roszczenia z tytułu opłaty ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia dokonania kontroli, nie później jednak niż z upływem 3 lat od ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym nie spełniono obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Bieg przedawnienia przerywa:
1) każda czynność organu egzekucyjnego podjęta w celu wyegzekwowania opłaty;
2) uznanie przez zobowiązanego niespełnienia obowiązku ubezpieczenia i dochodzonej w związku z tym opłaty;
3) wszczęcie postępowania przed sądem powszechnym w sprawach określonych w art. 10 ust. 2;
4) zawieszenie postępowania egzekucyjnego.
3. Po przerwaniu biegu przedawnienia z przyczyny, o której mowa w ust. 2:
1) pkt. 1 i 2 – biegnie ono na nowo;
2) pkt. 3 – okres przedawnienia biegnie na nowo od dnia zakończenia postępowania sądowego;
3) pkt. 4 – okres przedawnienia biegnie od dnia podjęcia postępowania egzekucyjnego.”
Art. 93.
„Wniesienie opłaty nie zwalnia z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego.”
Dz. U. z 2013 r. poz. 392, z 2014 r. poz. 827.
